به تمام محصولاتی که به منظور استفاده در دمای بالا طراحی و ساخته میشوند محصولات دیرگذار و یا در اصطلاح نسوز گفته میشود.
این محصولات را بر اساس ویژگیهای گوناگونی همچون دمای کاری، نوع مواد اولیه، شکل ظاهری، چگالی و ... تقسیم بندی میکنند.
بر اساس تقسیم بندی انجام شده از روی شکل ظاهری، آجر نسوز یکی از دستههای پرکاربرد محصولات دیرگداز هستند که در صنایع مختلفی همچون کورههای ذوب آهن و فولاد، کورههای فرآیند سیمان، بعضی از کورههای صنعت پتروشیمی و ... کاربرد فراوانی دارند.
محصولات آجر نسوز از مواد اولیهی عموما معدنی و گاهی سنتزی( مصنوعی) و با روشهای گوناگونی همچون پرس یکطرفه و دوطرفه، قالبگیری دستی از گل و ... ساخته میشوند.
بطور مثال می توان به یکی از مرغوب ترین و مقاوم ترین محصولات در صنعت نسوز ( آجر شاموتی ) اشاره کرد.
مواد اولیه مورد استفاده در تولید آجرنسوز نمای شاموتی دارای درصد بالایی از اکسید آلومینیوم و همچنین سیلیس می باشد و همچنین درصد ناچیز اکسیدهای فلزی و عناصر قلیایی در آجرهای شاموتی باعث کیفیت منحصر به فرد این محصول می شود.
از ویژگی های آجرهای نسوز نمای شاموتی استحکام فشاری بالا، مقاومت در برابر باران های اسیدی ،مقاومت بسیار بالا در برابرخوردگی ، سایش ، نوسانات دمایی محیط و عدم شوره زدگی می باشد.
این خواص باعث شده به عنوان پرمصرفترین مصالح در صنعت ساختمان محسوب گردد .
زیبایی و الگوی حاصل از چیدمان آجر موجب شده به عنوان پوششی مقاوم و عایق گونه در نمای داخل و خارج ساختمان مورد استفاده قرار بگیرد .
امروزه به منظور حفظ و ماندگاری بناهای مهم و خاص در برابر سایش و یخبندان و قابلیت مصرف در تمامی شرایط اقلیمی از آجر نسوز استفاده میشود که دارای تنوع در رنگ، زیبایی و استحکام فوقالعاده هستند.
استفاده از آجر نسوز در ساختمان
امروزه از آجر نسوز نما به علت تنوع بالا در طرح، رنگ و ابعاد، در دکوراسیون داخلی و معماری نمای بیرونی ساختمان ها استفاده می شود.
متاسفانه در بازار شاهد عرضه محصولات نامرغوبی تحت عنوان آجر نسوز هستیم که علی رقم داشتن شباهت ظاهری دارای مشخصات فنی آجرهای نسوز نمی باشند .
از معایب این محصول تغییر رنگ ، تغییر شکل ظاهری و شوره زدگی می باشد .
به طور مثال می توان از آجرهای نسوز تحت عنوان رندوم انگلیسی یا آمریکایی نام برد:
عمدتاً روش تولید آجرنسوز (آجرهای رندوم-آجرهای رندم) در برخی از کارخانه ها به این صورت است که بدلیل نوسان حرارت در مقاطع مختلف کوره ، محصول با اختلاف رنگ شدید به عمل می آید که دارای معایب فنی از قبیل تلورانس ابعادی ، عدم پخت کامل آجرهای رنگ روشن ، تابیدگی آجرهای رنگ تیره و شاهد ریزش در لبه های آجر می باشیم ، ولی متأسفانه به دلیل عدم نظارت بر تولید این محصولات ، شاهد فروش عمده آن در بازار با قیمت های بالا و عدم رضایت مشتری پس از نصب آن هستیم .
طبیعی بودن آجر نسوز مورد استفاده در نمای ساختمان
کلیه ی آجرنسوز مورد استفاده موجود در ساختمانسازی از دل طبیعت و معادن حاصل می شوند و بعد از تغییرات شیمیایی به آجرنمای دلخواه و یا همان آجرنسوز که شما امروزه آنها را می بینید، تبدیل میشوند. به عبارتی امروزه با پیشرفت صنعت و تکنولوژِی، نوع ساخت مصالح از حالت سنتی به مدرنیته تغییر یافته است و همچنین شاهد تغییرات اساسی در ساختار و ظاهر بسیاری آنها به ویژه آجر نسوز به کار رفته در نما هستیم. شاید در اساس کاربرد آنها تغییری به وجود نیامده باشد؛ اما به هر جهت می توان گفت که شکل و ظاهر آنها نسبت به گذشته تغییرات زیادی کرده است.
دوام و پایداری
دوام و پایداری شیمیایی آجر نسوز ساختمانی در برابر تاثیر اسیدها و بازها، تاثیر آب، تأثیر روغنها، تاثیر نمک های سولفات،سولفورها،کلرات،کلرور،نیتراتها را می توان نام برد.
گرمازایی و گرماگیری
واکنشهای شیمیایی که در اجر نسوز ساختمانی رخ می دهند گاها باعث آزاد شدن گرما و بعضی وقت ها نیز سبب جذب کردن گرما می شوند. در این گونه موارد نیز باید پیشگیری های لازم در نظر گرفته شود تا گرمای آزاد شده یا جذب شده در مصالح ایجاد تداخل نکند. به عنوان مثال می توان گفت که فرآیند گیرش اجرنسوز عملی گرمازا و تولید چسباننده های ساختمانی عملی گرماگیر است
تولید کننده اجر نسوز ساختمانی که اجرنما را از آن خرید می کنید حتما باید تحت پوشش سازمان ملی استاندارد ایران باشد و پروانه فعالیت آن معتبرباشد
اجر نسوز خریداری شده را جهت اطمینان از کیفیت به تعداد و نمونه های لازم مندرج در آیین نامه ها و مباحث مقررات ملی ساختمان ، به آزمایشگاههای ژئوتکنیک سازمان نظام مهندسی استان تهران ارسال کنید
روش تجربی و چشمی این روش علمی وبه صورت دقیق نمیباشد و می توان گفت که براساس تجربیات فردی می باشد
به آن توجه کنید که حتما باید از اجرنسوزی استفاده کنید که نه تنها کیفیت لازم را داشته باشد ، بلکه بالاترین کیفیت را دارندو نکته ی دیگر اینکه اجر نسوز ساختمانیتان را از نزدیکترین محل به ساختمان تهیه کنید .همواره هزینه حمل و نقل مصالح ساختمانی بخش مهمی از هزینه های زیاد ساختمان سازی می باشد. با این کار از هزینه های بسیار زیاد حمل و نقل آن پیشگیری می کنید و روند کاری خود را تسریع ببخشید. این کار باعث می شود که دیگر مجبور نباشید به فکر محلی برای اسکان مصالح باشید